Trái phiếu không chuyển đổi là gì?

Lo lắng về rủi ro đầu tư? Khám phá trái phiếu không chuyển đổi là gì và tại sao chúng là lựa chọn an toàn. Hướng dẫn chi tiết về trái phiếu không kèm chứng quyền giúp bạn đầu tư hiệu quả.

Trái phiếu không chuyển đổi là gì?

Trái phiếu không chuyển đổi là một loại hình chứng khoán nợ do doanh nghiệp hoặc chính phủ phát hành để huy động vốn. Điểm cốt lõi của loại trái phiếu này là người sở hữu nó không có quyền chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông của tổ chức phát hành, bất kể điều kiện thị trường có biến động như thế nào.

Sự khác biệt rõ nhất giữa trái phiếu chuyển đổi và không chuyển đổi nằm ở quyền lợi của nhà đầu tư. Với trái phiếu chuyển đổi, nhà đầu tư có thể chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu tại một thời điểm và tỷ lệ nhất định, từ đó có cơ hội hưởng lợi từ sự tăng giá của cổ phiếu. Ngược lại, trái phiếu không chuyển đổi chỉ mang lại thu nhập cố định từ lãi suất và nhận lại mệnh giá khi đáo hạn.

Trong bối cảnh thị trường Việt Nam, khái niệm trái phiếu không kèm chứng quyền thường được nhắc đến để nhấn mạnh rằng loại trái phiếu này không đi kèm với bất kỳ quyền mua cổ phiếu nào. Điều này làm cho cấu trúc của trái phiếu không chuyển đổi trở nên đơn giản và dễ hiểu hơn. Về cơ bản, nó hoạt động giống như một khoản vay mà bạn cho tổ chức phát hành, và đổi lại bạn nhận được lãi suất đều đặn.

 

Đặc điểm và phân loại

Các đặc điểm chính của trái phiếu không chuyển đổi bao gồm:

• Lãi suất cố định hoặc thả nổi: Phần lớn trái phiếu phát hành tại Việt Nam có lãi suất cố định, được xác định trước. Một số loại có thể có lãi suất thả nổi, điều chỉnh định kỳ theo lãi suất tham chiếu.

• Thời hạn cố định: Mỗi đợt phát hành đều có thời hạn đáo hạn cụ thể, thường từ 1 đến 10 năm. Khi đến hạn, tổ chức phát hành sẽ hoàn trả mệnh giá cho nhà đầu tư.

• Không có quyền chuyển đổi: Đây là đặc điểm nhận diện cốt lõi của trái phiếu không chuyển đổi. Nhà đầu tư hoàn toàn không có quyền chuyển đổi chúng thành cổ phiếu, và cũng không kèm chứng quyền mua cổ phiếu bổ sung.

Dựa trên mục đích phát hành, có hai loại trái phiếu không chuyển đổi chính tại Việt Nam:

• Trái phiếu doanh nghiệp: Do các công ty phát hành để huy động vốn kinh doanh, mở rộng sản xuất hoặc tái cấu trúc nợ. Ví dụ, một công ty bất động sản có thể phát hành trái phiếu không chuyển đổi để tài trợ cho một dự án mới.

• Trái phiếu chính phủ: Do Kho bạc Nhà nước phát hành để bù đắp thâm hụt ngân sách hoặc tài trợ cho các dự án phát triển quốc gia. Đây được coi là loại hình an toàn nhất do có sự bảo đảm của Nhà nước.

Dưới đây là bảng so sánh một số đặc điểm của hai loại trái phiếu này:

 

Pháp lý và quy định liên quan

Để đầu tư an toàn vào trái phiếu không chuyển đổi, nhà đầu tư cần nắm rõ các quy định pháp luật liên quan. Các văn bản pháp lý quan trọng bao gồm:

• Luật Chứng khoán và các Nghị định hướng dẫn: Quy định về điều kiện phát hành, chào bán, giao dịch trái phiếu không kèm chứng quyền.

• Luật Doanh nghiệp: Quy định về thẩm quyền phát hành của hội đồng quản trị và các cổ đông.

• Nghị định 153/2020/NĐ-CP (và Nghị định 65/2022/NĐ-CP sửa đổi): Đây là các văn bản trọng yếu điều chỉnh việc phát hành trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp, giúp minh bạch hóa thị trường.

Nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu không chuyển đổi có các quyền sau:

• Nhận lãi định kỳ theo cam kết của tổ chức phát hành.

• Được ưu tiên thanh toán trước cổ đông khi công ty giải thể hoặc phá sản.

• Chuyển nhượng quyền sở hữu trái phiếu theo quy định của pháp luật.

Sự khác biệt pháp lý giữa trái phiếu không kèm chứng quyền và kèm chứng quyền nằm ở quyền lợi bổ sung. Trái phiếu kèm chứng quyền là một sản phẩm phức hợp, cho phép nhà đầu tư mua một số lượng cổ phiếu nhất định trong tương lai, và do đó, việc phát hành cũng như giao dịch loại trái phiếu này có những quy định riêng biệt và phức tạp hơn.

 

Lợi ích và rủi ro khi đầu tư

Khi cân nhắc đầu tư, việc hiểu rõ lợi ích và rủi ro là vô cùng quan trọng. Trái phiếu không chuyển đổi mang lại những lợi thế rõ ràng nhưng cũng đi kèm với rủi ro nhất định.

Lợi ích

• Dòng thu nhập ổn định: Lãi suất cố định hoặc thả nổi được trả đều đặn, tạo ra một nguồn thu nhập thụ động đáng tin cậy.

• Độ an toàn cao hơn cổ phiếu: Với tư cách là chủ nợ, nhà đầu tư được ưu tiên thanh toán trước cổ đông trong trường hợp doanh nghiệp phá sản.

• Dễ dàng định giá và dự đoán: Vì không bị ảnh hưởng bởi biến động giá cổ phiếu, việc định giá trái phiếu không chuyển đổi đơn giản hơn so với trái phiếu chuyển đổi.

Rủi ro cần lưu ý

• Rủi ro tín dụng (rủi ro vỡ nợ): Đây là rủi ro lớn nhất, xảy ra khi tổ chức phát hành không có khả năng thanh toán lãi hoặc trả nợ gốc khi đến hạn. Để giảm thiểu rủi ro này, nhà đầu tư nên lựa chọn trái phiếu của các doanh nghiệp uy tín, có tình hình tài chính lành mạnh.

• Rủi ro lãi suất: Khi lãi suất thị trường tăng, giá trị của trái phiếu có lãi suất cố định sẽ giảm, khiến bạn có thể bị thua lỗ nếu bán trước hạn.

• Rủi ro thanh khoản: Một số đợt phát hành trái phiếu không chuyển đổi có thị trường thứ cấp kém sôi động, gây khó khăn cho việc bán lại trước hạn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các bài viết chuyên sâu được HVA tổng hợp, giúp bạn trang bị những thông tin cần thiết nhất.

Cách mua và quản lý trái phiếu không chuyển đổi

Để bắt đầu đầu tư vào trái phiếu không chuyển đổi, bạn có thể làm theo các bước sau:

1. Tìm hiểu sản phẩm: Nghiên cứu kỹ tổ chức phát hành, mục đích huy động vốn, kỳ hạn, lãi suất và các điều khoản khác.

2. Mở tài khoản môi giới: Lựa chọn một công ty chứng khoán uy tín và mở tài khoản đầu tư.

3. Mua trái phiếu: Bạn có thể mua trực tiếp từ tổ chức phát hành trong đợt chào bán sơ cấp hoặc mua trên thị trường thứ cấp thông qua công ty chứng khoán.

4. Quản lý danh mục: Theo dõi thông tin tài chính của tổ chức phát hành để đánh giá rủi ro tín dụng. Đa dạng hóa danh mục đầu tư bằng cách mua trái phiếu từ nhiều ngành nghề khác nhau để giảm thiểu rủi ro.

 

Câu hỏi thường gặp

Trái phiếu không chuyển đổi có an toàn không?

Có, loại hình này thường được coi là an toàn hơn cổ phiếu vì nó mang lại thu nhập cố định và được ưu tiên thanh toán. Tuy nhiên, rủi ro vỡ nợ vẫn tồn tại, đặc biệt là với các tổ chức phát hành kém uy tín.

Làm sao để biết một trái phiếu có kèm chứng quyền hay không?

Thông tin này được ghi rõ trong bản cáo bạch hoặc thông báo phát hành. Trái phiếu không kèm chứng quyền sẽ được ghi rõ là "không có quyền chuyển đổi" và "không có chứng quyền".

Tôi có phải đóng thuế khi bán trái phiếu không?

Thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng chứng khoán (bao gồm cả trái phiếu) thường là 0.1% trên giá bán. Lãi suất từ trái phiếu thường được tính vào thu nhập chịu thuế.

Trái phiếu không chuyển đổi là một công cụ tài chính mạnh mẽ, cung cấp cho nhà đầu tư một nguồn thu nhập ổn định và độ an toàn tương đối cao so với cổ phiếu. Hiểu rõ bản chất, các loại hình, lợi ích và rủi ro của trái phiếu không kèm chứng quyền là bước đầu tiên để xây dựng một danh mục đầu tư vững chắc.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp đầu tư toàn diện, đa dạng các lớp tài sản để tối ưu hóa lợi nhuận mà chưa tìm được nền tảng phù hợp, bạn có thể liên hệ với HVA qua Hotline 1900 255 819. Với kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn tài chính và đầu tư công nghệ, đội ngũ chuyên viên của chúng tôi sẽ tư vấn tận tình, giúp bạn xây dựng danh mục đầu tư thông minh và hiệu quả.