Trái phiếu chuyển đổi là gì? cách chuyển đổi thành cổ phiếu

Bạn muốn đầu tư an toàn nhưng vẫn có cơ hội tăng trưởng đột phá? Trái phiếu chuyển đổi có thể là lựa chọn lý tưởng. Tìm hiểu ngay trái phiếu chuyển đổi là gì, cách nó hoạt động và liệu có nên đầu tư!

Giới thiệu

Trái phiếu chuyển đổi là gì?

Trái phiếu chuyển đổi (convertible bond) là một loại trái phiếu đặc biệt do doanh nghiệp phát hành. Khác với trái phiếu thông thường chỉ trả lãi định kỳ và hoàn gốc khi đáo hạn, trái phiếu chuyển đổi cho phép người sở hữu nó có quyền (chứ không phải nghĩa vụ) chuyển đổi thành một số lượng cổ phiếu nhất định của cùng công ty phát hành, theo một tỷ lệ và trong một khoảng thời gian đã được xác định trước.

Nói một cách đơn giản, trái phiếu chuyển đổi là sự kết hợp giữa trái phiếu và cổ phiếu. Nó mang tính chất của một khoản nợ (nhà đầu tư được nhận lãi suất cố định) nhưng lại kèm theo "phần thưởng" là quyền được trở thành cổ đông của công ty.

Đặc điểm

• Tính lai: Là sản phẩm lai giữa công cụ nợ (trái phiếu) và công cụ vốn (cổ phiếu).

• Lãi suất thấp hơn: Lãi suất của trái phiếu chuyển đổi thường thấp hơn trái phiếu thường vì nhà đầu tư đã được hưởng lợi từ quyền chuyển đổi.

• Linh hoạt: Nhà đầu tư có thể chọn giữ trái phiếu để nhận lãi và gốc, hoặc chuyển đổi thành cổ phiếu để hưởng lợi từ sự tăng giá của cổ phiếu.

>>> Xem thêm bài viết: Trái phiếu không chuyển đổi là gì?

 

Cơ chế hoạt động

Cách thức trái phiếu chuyển đổi thành cổ phiếu

Quá trình trái phiếu chuyển đổi thành cổ phiếu diễn ra theo các bước cụ thể:

• Thời điểm chuyển đổi: Doanh nghiệp phát hành sẽ quy định một khoảng thời gian hoặc một ngày cụ thể (gọi là "ngày chuyển đổi") mà nhà đầu tư có thể thực hiện quyền chuyển đổi. Một số loại trái phiếu chuyển đổi cho phép chuyển đổi bất cứ lúc nào, trong khi số khác chỉ cho phép chuyển đổi vào một hoặc vài thời điểm nhất định.

• Tỷ lệ chuyển đổi: Đây là con số quan trọng, thể hiện số lượng cổ phiếu mà nhà đầu tư sẽ nhận được khi chuyển đổi một trái phiếu chuyển đổi. Ví dụ, nếu tỷ lệ chuyển đổi là 1:10, một trái phiếu sẽ đổi được 10 cổ phiếu.

• Giá chuyển đổi: Là mức giá mà nhà đầu tư sẽ "mua" cổ phiếu khi chuyển đổi. Giá này thường cao hơn giá cổ phiếu tại thời điểm phát hành trái phiếu.

Ví dụ:

Một công ty phát hành trái phiếu chuyển đổi mệnh giá 10 triệu đồng, lãi suất 3% mỗi năm. Tỷ lệ chuyển đổi là 1:100. Điều này có nghĩa là khi chuyển đổi, nhà đầu tư sẽ nhận được 100 cổ phiếu.

• Nếu giá cổ phiếu của công ty tăng lên 150.000 đồng/cổ phiếu, giá trị 100 cổ phiếu sẽ là 15 triệu đồng. Nhà đầu tư sẽ có lợi khi thực hiện quyền chuyển đổi.

• Nếu giá cổ phiếu giảm xuống dưới 100.000 đồng/cổ phiếu, nhà đầu tư có thể không chuyển đổi và tiếp tục giữ trái phiếu để nhận lãi 3% và gốc 10 triệu đồng khi đáo hạn, giống như trái phiếu thông thường.

Trái phiếu có khả năng chuyển đổi là gì?

Về cơ bản là tương tự với trái phiếu chuyển đổi. Chúng đều mang quyền cho phép nhà đầu tư chuyển đổi thành cổ phiếu. Tuy nhiên, thuật ngữ này thường được dùng để chỉ các loại trái phiếu không có tài sản đảm bảo, chỉ dựa vào uy tín của doanh nghiệp phát hành.

Khi cân nhắc đầu tư vào loại hình này, bạn cần lưu ý:

• Độ tín nhiệm: Mức độ rủi ro phụ thuộc lớn vào uy tín, khả năng tài chính của công ty.

• Điều khoản: Đọc kỹ các điều khoản về thời gian, tỷ lệ, giá chuyển đổi để tránh nhầm lẫn.

 

Ưu điểm và rủi ro

Ưu điểm

• Đối với nhà đầu tư:

• "An toàn" như trái phiếu: Nhà đầu tư vẫn được nhận lãi suất cố định, giảm thiểu rủi ro thua lỗ so với cổ phiếu.

• "Cơ hội" như cổ phiếu: Nếu giá cổ phiếu tăng, nhà đầu tư có thể chuyển đổi để hưởng lợi nhuận cao hơn.

• Quyền được bảo vệ: Khi thị trường biến động tiêu cực, nhà đầu tư vẫn có thể giữ trái phiếu để nhận lại tiền gốc và lãi.

• Đối với doanh nghiệp phát hành:

• Giảm chi phí vay vốn: Lãi suất trái phiếu chuyển đổi thấp hơn trái phiếu thường, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí.

• Tăng vốn mà không pha loãng cổ phiếu: Doanh nghiệp có thể huy động vốn mà chưa cần phát hành cổ phiếu mới ngay lập tức.

• Hút thêm nhà đầu tư: Thu hút cả nhà đầu tư muốn an toàn (trái phiếu) lẫn nhà đầu tư muốn tăng trưởng (cổ phiếu).

Rủi ro tiềm ẩn

• Rủi ro lãi suất thấp: Nếu thị trường có lãi suất tăng, lãi suất cố định của trái phiếu chuyển đổi sẽ trở nên kém hấp dẫn.

• Rủi ro giá cổ phiếu: Nếu giá cổ phiếu của công ty không tăng hoặc giảm, quyền chuyển đổi sẽ không có giá trị, và nhà đầu tư chỉ nhận lại lợi nhuận của trái phiếu thông thường.

• Rủi ro tín dụng: Nếu công ty phá sản, nhà đầu tư có thể mất cả tiền gốc.

• Rủi ro pha loãng cổ phiếu: Khi nhiều nhà đầu tư cùng chuyển đổi, số lượng cổ phiếu lưu hành tăng lên, có thể làm giảm giá cổ phiếu trên thị trường.

Pháp lý về trái phiếu chuyển đổi tại Việt Nam

Tại Việt Nam, việc phát hành và giao dịch trái phiếu chuyển đổi được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật, chủ yếu là Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán và các Nghị định liên quan.

Một số quy định chính cần nắm:

• Điều kiện phát hành: Doanh nghiệp phát hành phải tuân thủ các điều kiện chặt chẽ về vốn, tình hình tài chính và mục đích sử dụng vốn rõ ràng.

• Công bố thông tin: Doanh nghiệp phải công bố đầy đủ, minh bạch thông tin về trái phiếu, bao gồm các điều khoản và điều kiện chuyển đổi, theo quy định của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

• Quyền của nhà đầu tư: Nhà đầu tư có quyền được cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác, đồng thời có thể thực hiện quyền chuyển đổi của mình theo đúng quy định.

Tham khảo thêm: Nghị định 153/2020/NĐ-CP và Nghị định 65/2022/NĐ-CP về phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các bài viết chuyên sâu được HVA tổng hợp, giúp bạn trang bị những thông tin cần thiết nhất.

So sánh trái phiếu chuyển đổi với các công cụ tài chính khác

Trái phiếu thường và trái phiếu chuyển đổi

Cổ phiếu thông thường và cổ phiếu nhận được từ trái phiếu chuyển đổi

Cổ phiếu được chuyển đổi từ trái phiếu chuyển đổi về bản chất là cổ phiếu thông thường. Khi đã chuyển đổi thành công, nhà đầu tư sẽ nắm giữ cổ phiếu và có đầy đủ quyền lợi như các cổ đông khác, bao gồm:

• Quyền sở hữu và biểu quyết tại Đại hội đồng cổ đông.

• Quyền được chia cổ tức (nếu có).

• Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm.

Sự khác biệt duy nhất là cách nhà đầu tư sở hữu chúng. Thay vì mua trực tiếp trên thị trường, họ nhận được cổ phiếu thông qua việc thực hiện quyền chuyển đổi từ trái phiếu chuyển đổi.

 

Câu hỏi thường gặp

Trái phiếu chuyển đổi có nhất thiết phải chuyển đổi thành cổ phiếu không?

Không. Đây là "quyền" của nhà đầu tư, không phải "nghĩa vụ". Bạn có thể chọn giữ trái phiếu đến khi đáo hạn để nhận lại tiền gốc và lãi.

Làm thế nào để định giá trái phiếu chuyển đổi?

Việc định giá trái phiếu chuyển đổi khá phức tạp, thường dựa trên hai thành phần: giá trị trái phiếu thông thường (hiện giá của dòng tiền lãi và gốc) và giá trị quyền chọn (giá trị của quyền chuyển đổi).

Đầu tư vào trái phiếu chuyển đổi có an toàn không?

Trái phiếu chuyển đổi an toàn hơn cổ phiếu nhưng rủi ro hơn trái phiếu thông thường. Mức độ an toàn phụ thuộc vào uy tín của doanh nghiệp phát hành và biến động của thị trường.

Thuế và nghĩa vụ tài chính của nhà đầu tư?

Khi chuyển đổi, nhà đầu tư có thể phát sinh nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân. Tùy từng thời điểm, các quy định pháp lý có thể thay đổi, vì vậy cần tham khảo thêm thông tin từ cơ quan thuế.

Trái phiếu chuyển đổi là một công cụ tài chính linh hoạt, giúp nhà đầu tư cân bằng giữa an toàn và cơ hội tăng trưởng. Với những nhà đầu tư ưa thích sự an toàn của trái phiếu nhưng vẫn muốn đón đầu tiềm năng tăng giá của một cổ phiếu nào đó, trái phiếu chuyển đổi là một lựa chọn đáng cân nhắc.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp đầu tư toàn diện, đa dạng các lớp tài sản để tối ưu hóa lợi nhuận mà chưa tìm được nền tảng phù hợp, bạn có thể liên hệ với HVA qua Hotline 1900 255 819. Với kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn tài chính và đầu tư công nghệ, đội ngũ chuyên viên của chúng tôi sẽ tư vấn tận tình, giúp bạn xây dựng danh mục đầu tư thông minh và hiệu quả.