Giá tham chiếu là gì? khái niệm đơn giản ai cũng hiểu

Bạn đang băn khoăn về giá tham chiếu? Đừng lo, HVA sẽ giúp bạn nắm vững kiến thức tất cả. Khám phá ngay bài viết để làm chủ cuộc chơi đầu tư và đưa ra quyết định sáng suốt.

Định nghĩa

Giá tham chiếu (Reference Price) là mức giá đóng cửa của một cổ phiếu trong phiên giao dịch liền trước đó, được dùng làm cơ sở để xác định biên độ dao động giá cho phiên giao dịch hiện tại. Nói cách khác, đây là điểm mốc quan trọng để giới hạn mức tăng tối đa (giá trần) và mức giảm tối thiểu (giá sàn) của cổ phiếu trong ngày giao dịch.

• Giá trần (Ceiling Price): Mức giá cao nhất mà cổ phiếu được phép giao dịch trong ngày.

• Giá sàn (Floor Price): Mức giá thấp nhất mà cổ phiếu được phép giao dịch trong ngày.

Trong khi đó, giá trị tham chiếu là gì? Đây là một khái niệm rộng hơn, không chỉ giới hạn trong chứng khoán. Giá trị tham chiếu có thể là bất kỳ giá trị nào được dùng làm chuẩn mực để so sánh, đánh giá hoặc xác định một tiêu chí cụ thể nào đó. Ví dụ, trong y học, giá trị tham chiếu là khoảng chỉ số bình thường của một xét nghiệm.

Tham chiếu trong chứng khoán là gì? Tham chiếu ở đây mang ý nghĩa là lấy một giá trị làm cơ sở, làm điểm tựa để từ đó tính toán hoặc so sánh. Giá tham chiếu chính là một ví dụ điển hình cho việc áp dụng khái niệm này trong lĩnh vực tài chính.

 

Cách tính giá tham chiếu

Cách tính giá tham chiếu không giống nhau giữa các sàn giao dịch. Việc hiểu rõ những quy tắc này là rất cần thiết để nhà đầu tư có thể đưa ra dự đoán chính xác về biên độ giá của cổ phiếu.

Trên sàn HOSE

Theo quy định của Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE), giá tham chiếu của cổ phiếu niêm yết được tính bằng giá đóng cửa của phiên giao dịch gần nhất.

• Ví dụ: Cổ phiếu VNM có giá đóng cửa ngày 16/8 là 75.000 VNĐ. Vậy, giá tham chiếu của VNM cho phiên giao dịch ngày 17/8 sẽ là 75.000 VNĐ.

Tuy nhiên, có một số trường hợp đặc biệt:

• Nếu cổ phiếu không có giao dịch trong phiên liền trước, giá tham chiếu sẽ là giá đóng cửa của phiên có giao dịch gần nhất.

• Trường hợp cổ phiếu được giao dịch trở lại sau khi bị tạm ngừng, giá tham chiếu là giá đóng cửa của phiên cuối cùng trước khi bị tạm ngừng.

Trên sàn HNX

Sàn HNX cũng có quy tắc tương tự HOSE. Giá tham chiếu được xác định bằng giá đóng cửa của phiên giao dịch liền trước đó.

• Ví dụ: Cổ phiếu SHB có giá đóng cửa ngày 16/8 là 12.500 VNĐ. Giá tham chiếu của SHB cho ngày 17/8 sẽ là 12.500 VNĐ.

Cũng giống như HOSE, các trường hợp đặc biệt như cổ phiếu không có giao dịch, bị tạm ngừng giao dịch sẽ được tính toán theo quy tắc riêng.

Trên sàn UPCoM

Sàn UPCoM (Unlisted Public Company Market) có cách tính hơi khác biệt. Giá tham chiếu của cổ phiếu UPCoM là bình quân giá giao dịch theo phương thức khớp lệnh liên tục của ngày giao dịch gần nhất.

• Ví dụ: Nếu tổng khối lượng giao dịch của cổ phiếu ABC trong ngày 16/8 là 100.000 cổ phiếu với tổng giá trị là 1 tỷ VNĐ.

• Giá tham chiếu của ABC cho ngày 17/8 = 1.000.000.000 VNĐ / 100.000 cổ phiếu = 10.000 VNĐ.

Quy định này giúp mức giá tham chiếu trên UPCoM phản ánh chính xác hơn diễn biến giá trung bình của cổ phiếu trong phiên trước, thay vì chỉ dựa vào giá đóng cửa cuối cùng.

 

Vai trò và ứng dụng

Giá tham chiếu không chỉ là một con số, mà còn đóng vai trò then chốt trong hoạt động giao dịch và tâm lý nhà đầu tư.

• Làm cơ sở xác định biên độ giá: Đây là vai trò quan trọng nhất của giá tham chiếu. Mức giá này giúp xác định giá trần và giá sàn, từ đó giới hạn sự biến động giá của cổ phiếu trong một ngày. Điều này giúp thị trường ổn định hơn, tránh các đợt tăng/giảm giá quá sốc.

• Công thức:

• Giá trần = Giá tham chiếu + (Giá tham chiếu * Biên độ dao động)

• Giá sàn = Giá tham chiếu - (Giá tham chiếu * Biên độ dao động)

• Ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư: Khi một cổ phiếu mở cửa ở mức giá cao hơn giá tham chiếu, đó có thể là dấu hiệu tích cực, thu hút thêm dòng tiền. Ngược lại, việc mở cửa dưới giá tham chiếu có thể tạo áp lực bán. Nhà đầu tư thường dựa vào giá tham chiếu để đánh giá hiệu suất của cổ phiếu trong ngày.

• Ứng dụng trong các trường hợp đặc biệt:

• Cổ phiếu niêm yết mới (IPO): Ngày giao dịch đầu tiên, giá tham chiếu thường là giá phát hành hoặc giá trung bình của phiên đấu giá.

• Cổ phiếu bị tạm ngừng/kiểm soát: Khi giao dịch trở lại, giá tham chiếu được tính theo quy định riêng của từng sàn để đảm bảo công bằng.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các bài viết chuyên sâu được HVA tổng hợp, giúp bạn trang bị những thông tin cần thiết nhất.

 

Câu hỏi thường gặp

1. Giá trị tham chiếu và giá tham chiếu có giống nhau không?

Không. Giá tham chiếu là một thuật ngữ cụ thể trong chứng khoán, dùng để chỉ giá đóng cửa của phiên trước. Giá trị tham chiếu là một khái niệm chung, có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm cả chứng khoán.

2. Giá tham chiếu có thay đổi trong phiên giao dịch không?

Không. Giá tham chiếu được giữ cố định suốt phiên giao dịch, trừ trường hợp có sự điều chỉnh đặc biệt từ sở giao dịch do các sự kiện như chia tách cổ phiếu, phát hành thêm...

3. Tại sao giá tham chiếu lại quan trọng đối với nhà đầu tư mới?

Với nhà đầu tư mới, giá tham chiếu là điểm khởi đầu an toàn để theo dõi diễn biến giá. Nó giúp bạn hiểu được biên độ dao động, từ đó tránh mua/bán ở các mức giá quá cao hoặc quá thấp so với kỳ vọng thị trường.

Tổng kết lại, việc hiểu rõ giá tham chiếu là gì là nền tảng cốt lõi cho mọi quyết định đầu tư. Nó không chỉ đơn thuần là mức giá để xác định giá trần và giá sàn trong ngày, mà còn là công cụ giúp bạn đánh giá tâm lý thị trường, từ đó xác định điểm vào/ra lệnh một cách an toàn và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, các nhà đầu tư khôn ngoan không bao giờ chỉ dựa vào một chỉ số duy nhất; họ luôn kết hợp giá tham chiếu với các phân tích kỹ thuật và thông tin cơ bản về doanh nghiệp để có cái nhìn toàn diện và đưa ra lựa chọn sáng suốt nhất.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp đầu tư toàn diện, đa dạng các lớp tài sản để tối ưu hóa lợi nhuận mà chưa tìm được nền tảng phù hợp, bạn có thể liên hệ với HVA qua Hotline 1900 255 819. Với kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn tài chính và đầu tư công nghệ, đội ngũ chuyên viên của chúng tôi sẽ tư vấn tận tình, giúp bạn xây dựng danh mục đầu tư thông minh và hiệu quả.