Cổ phiếu esop có được chia cổ tức không?

Lo lắng về quyền lợi cổ phiếu ESOP có được chia cổ tức không? Bài viết này làm rõ luật pháp Việt Nam, điều kiện nhận cổ tức và nghĩa vụ thuế, giúp bạn hiểu rõ quyền lợi của mình.

Giới thiệu

Bạn có biết ESOP là gì không? ESOP là viết tắt của "Employee Stock Ownership Plan," hay còn gọi là Kế hoạch phát hành cổ phiếu cho người lao động. Đây là một chương trình mà các công ty phát hành cổ phiếu với mức giá ưu đãi (thường thấp hơn giá thị trường) cho nhân viên của mình. Mục đích của ESOP là gắn kết người lao động với sự phát triển của công ty, tạo động lực làm việc và giúp họ chia sẻ lợi nhuận, lợi ích lâu dài.

Vậy, cổ tức là gì? Cổ tức là một phần lợi nhuận sau thuế của công ty được chi trả cho các cổ đông. Việc chi trả này có thể bằng tiền mặt hoặc bằng cổ phiếu. Đối với mỗi cổ đông, cổ tức là một trong những nguồn thu nhập quan trọng, thể hiện giá trị đầu tư và lợi nhuận từ việc nắm giữ cổ phiếu.

Thực tế, nhiều người lao động băn khoăn không biết liệu cổ phiếu ESOP có được chia cổ tức không vì họ thấy các điều khoản hạn chế chuyển nhượng hoặc các quy định riêng biệt khác. Hiểu rõ quyền lợi này là điều cần thiết để bạn có thể quản lý tài chính cá nhân hiệu quả và đánh giá đúng giá trị của khoản đầu tư vào công ty.

 

Cổ phiếu ESOP có được chia cổ tức không?

Quy định pháp luật

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, đặc biệt là Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn liên quan, về cơ bản cổ phiếu ESOP có được chia cổ tức không thì câu trả lời là CÓ. Cổ phiếu ESOP là một loại cổ phiếu phổ thông và về mặt pháp lý, chúng có đầy đủ quyền lợi như các cổ phiếu phổ thông khác. Điều này bao gồm quyền tham dự và biểu quyết tại Đại hội đồng cổ đông, quyền chuyển nhượng (sau thời gian bị hạn chế) và đặc biệt là quyền nhận cổ tức khi công ty có lợi nhuận và quyết định chi trả.

Cụ thể, theo Nghị định số 155/2020/NĐ-CP của Chính phủ, cổ phiếu phát hành theo chương trình ESOP vẫn phải tuân thủ các quy định chung về phát hành cổ phiếu. Điều này khẳng định rằng, nếu công ty quyết định chia cổ tức cho cổ đông phổ thông, thì những người sở hữu cổ phiếu ESOP cũng sẽ được hưởng quyền lợi tương tự, miễn là họ đáp ứng các điều kiện cụ thể của công ty.

Thực tế

Mặc dù pháp luật quy định rõ ràng, việc áp dụng trên thực tế lại phụ thuộc vào chính sách nội bộ của từng doanh nghiệp. Hội đồng quản trị và Đại hội đồng cổ đông sẽ là những cơ quan quyết định việc chia cổ tức.

• Điều kiện chi trả: Hầu hết các công ty đều yêu cầu cổ phiếu ESOP phải hết thời gian hạn chế chuyển nhượng (thường từ 1-3 năm) và đã được đăng ký quyền sở hữu hợp pháp trước ngày chốt danh sách cổ đông để nhận cổ tức.

• Chính sách của công ty: Một số công ty có thể quy định rõ trong kế hoạch ESOP của mình rằng người lao động sẽ được hưởng toàn bộ cổ tức ngay cả trong thời gian cổ phiếu bị hạn chế chuyển nhượng. Ngược lại, một số công ty khác có thể giữ lại cổ tức này cho đến khi cổ phiếu được tự do giao dịch.

• Ví dụ: Một số công ty công nghệ lớn tại Việt Nam như FPT hay tập đoàn Masan đã thực hiện việc chia cổ tức bằng tiền mặt và cổ phiếu cho người sở hữu cổ phiếu ESOP sau khi các cổ phiếu này được phát hành và nắm giữ theo đúng quy định, qua đó khẳng định rằng cổ phiếu ESOP được chia cổ tức không thì câu trả lời là có và rất rõ ràng.

>>> Xem thêm bài viết: Cổ phiếu ESOP khi nào được bán và những điều cần biết

Điều kiện và thủ tục nhận cổ tức đối với cổ đông ESOP

Để đảm bảo bạn nhận được cổ tức một cách đầy đủ và hợp lệ, hãy lưu ý các điều kiện và thủ tục sau:

• Sở hữu hợp pháp: Bạn phải là người sở hữu cổ phiếu ESOP hợp pháp, có tên trong danh sách cổ đông tại ngày chốt danh sách để nhận cổ tức.

• Đáp ứng thời gian hạn chế chuyển nhượng: Tùy theo quy định của từng công ty, bạn chỉ có thể nhận cổ tức khi cổ phiếu đã hết thời gian hạn chế chuyển nhượng hoặc được quy định rõ trong chính sách ESOP của công ty.

• Thông báo từ công ty: Công ty sẽ gửi thông báo về việc chi trả cổ tức, bao gồm ngày chốt danh sách cổ đông, tỷ lệ chi trả, và phương thức thanh toán.

Quy trình nhận cổ tức thường diễn ra như sau:

• Bước 1: Công ty thông báo Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông về việc chi trả cổ tức.

• Bước 2: Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) hoặc công ty sẽ chốt danh sách cổ đông nhận cổ tức.

• Bước 3: Cổ đông nhận cổ tức theo phương thức đã công bố (chuyển khoản ngân hàng hoặc nhận trực tiếp tại công ty).

Bạn có thể nhận cổ tức bằng tiền mặt hoặc bằng cổ phiếu. Cổ tức bằng cổ phiếu có thể làm tăng số lượng cổ phiếu bạn nắm giữ, trong khi cổ tức bằng tiền mặt mang lại dòng tiền trực tiếp. Cả hai hình thức này đều là lợi ích tài chính quan trọng, khẳng định rằng ESOP có được nhận cổ tức là một quyền lợi có thật.

 

Ảnh hưởng của cổ tức đến quyền lợi người sở hữu cổ phiếu ESOP

Việc nhận cổ tức mang lại nhiều lợi ích cho người sở hữu cổ phiếu ESOP:

• Tăng giá trị đầu tư: Cổ tức là nguồn thu nhập bổ sung, giúp tăng tổng lợi suất đầu tư của bạn vào công ty.

• Cải thiện thu nhập: Nhận cổ tức bằng tiền mặt có thể là một nguồn thu nhập định kỳ, giúp cải thiện dòng tiền cá nhân.

• Đánh giá sức khỏe tài chính công ty: Việc một công ty chia cổ tức đều đặn cho thấy công ty đó đang hoạt động hiệu quả và có lợi nhuận, từ đó giúp củng cố niềm tin của bạn vào khoản đầu tư.

Tuy nhiên, bạn cũng cần cân nhắc các yếu tố như:

• Thời gian bị hạn chế chuyển nhượng: Trong giai đoạn này, giá trị của cổ phiếu ESOP có thể thay đổi, và việc nhận cổ tức (nếu có) có thể bị ảnh hưởng.

• Chính sách tái đầu tư: Một số công ty có thể giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư thay vì chia cổ tức, điều này có thể giúp giá trị cổ phiếu tăng trưởng dài hạn.

Thuế và nghĩa vụ tài chính liên quan đến cổ tức của cổ phiếu ESOP

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, thu nhập từ cổ tức là một loại thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân. Cụ thể, thuế suất đối với thu nhập từ đầu tư vốn (bao gồm cả cổ tức) là 5% trên tổng thu nhập.

• Cổ tức bằng tiền mặt: Thuế được khấu trừ trực tiếp tại nguồn khi công ty chi trả cổ tức.

• Cổ tức bằng cổ phiếu: Thuế sẽ được tính khi bạn bán số cổ phiếu nhận được từ việc chia cổ tức.

Công ty sẽ có trách nhiệm khấu trừ thuế và nộp thay cho người lao động. Bạn nên lưu giữ các chứng từ liên quan để đối chiếu và kê khai thuế khi cần.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các bài viết chuyên sâu được HVA tổng hợp, giúp bạn trang bị những thông tin cần thiết nhất.

 

Câu hỏi thường gặp

1. Cổ phiếu ESOP có quyền biểu quyết như cổ phiếu thông thường không?

Có. Về mặt pháp lý, cổ phiếu ESOP là cổ phiếu phổ thông nên có đầy đủ quyền biểu quyết tại Đại hội đồng cổ đông.

2. Nếu công ty không chia cổ tức, tôi có mất quyền lợi không?

Không. Quyền nhận cổ tức chỉ phát sinh khi công ty có lợi nhuận và Hội đồng quản trị/Đại hội đồng cổ đông quyết định chi trả. Nếu công ty không chia cổ tức thì không ai, kể cả cổ đông phổ thông, được nhận.

3. Tôi có được nhận cổ tức khi cổ phiếu ESOP đang trong thời gian vesting không?

Đây là một trong những câu hỏi phổ biến nhất khi nói về việc cổ phiếu ESOP được chia cổ tức không. Điều này phụ thuộc hoàn toàn vào chính sách của công ty bạn. Hãy kiểm tra lại hợp đồng hoặc quy chế ESOP để biết chi tiết.

Tóm lại, cổ phiếu ESOP có được chia cổ tức không? Câu trả lời là CÓ, và đó là một quyền lợi quan trọng mà bạn cần nắm rõ. Tuy nhiên, quyền lợi này phụ thuộc vào hai yếu tố chính: quy định của pháp luật và chính sách cụ thể của công ty.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp đầu tư toàn diện, đa dạng các lớp tài sản để tối ưu hóa lợi nhuận mà chưa tìm được nền tảng phù hợp, bạn có thể liên hệ với HVA qua Hotline 1900 255 819. Với kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn tài chính và đầu tư công nghệ, đội ngũ chuyên viên của chúng tôi sẽ tư vấn tận tình, giúp bạn xây dựng danh mục đầu tư thông minh và hiệu quả.