Hợp đồng tương lai là gì? tìm hiểu về cơ bản và ứng dụng

Hợp đồng tương lai là gì và chúng có ý nghĩa như thế nào đối với nhà đầu tư và các bên tham gia thị trường tài chính. Cùng HVA tìm hiểu ngay dưới bài viết này nhé!

Hợp đồng tương lai là gì?

Hợp đồng tương lai là một loại hợp đồng tiêu chuẩn hóa giữa hai bên để mua hoặc bán một tài sản cụ thể (như hàng hóa, chứng khoán, tiền tệ, lãi suất) vào một thời điểm tương lai, tại một giá cố định đã được thỏa thuận trước đó.

Nhà đầu tư cần biết về một số đặc điểm chính của hợp đồng tương lai là: 

• Ngày giao dịch: Là ngày mà việc giao dịch tài sản cụ thể trong hợp đồng tương lai sẽ được thực hiện.

• Giá cố định: Giá mà hai bên đã thỏa thuận để mua hoặc bán tài sản trong hợp đồng tương lai.

• Kích thước hợp đồng: Là số lượng tài sản cụ thể mà hợp đồng đó đại diện.

• Kích thước ký quỹ: Là số tiền mà người tham gia giao dịch phải đặt cọc để đảm bảo việc thực hiện hợp đồng.

• Chấm dứt hợp đồng: Hợp đồng tương lai có thể được giải quyết thông qua việc chuyển giao thực tế của tài sản (giao dịch thực), hoặc thông qua việc thanh toán tiền tương đương giữa hai bên (thanh toán tiền mặt).

Hợp đồng tương lai thường được sử dụng để bảo vệ rủi ro giá cả hoặc để đầu cơ trên biến động giá cả của tài sản cơ bản. Các thị trường tương lai thường cung cấp thanh khoản cao và cơ hội đầu tư cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp để quản lý rủi ro liên quan đến giá cả và biến động thị trường.

Khái niệm về hợp đồng tương lai

Ảnh hưởng của bảng giá hợp đồng tương lai 

Bảng giá hợp đồng tương lai là một công cụ quan trọng trong thị trường tài chính, phản ánh sự biến động của giá cả tài sản cơ sở tại các thời điểm giao dịch khác nhau trong tương lai. Sự thay đổi trong bảng giá này không chỉ đơn thuần là con số mà còn tác động sâu sắc đến nhiều khía cạnh của thị trường và các nhà đầu tư.

Bảng giá hợp đồng tương lai chứa thông tin về giá cả và các yếu tố liên quan đến hợp đồng tương lai như thay đổi giá, % thay đổi, khối lượng giao dịch, mở cửa, cao nhất, thấp nhất, v.v. Bảng giá này có ảnh hưởng quan trọng đến nhà đầu tư và thị trường tài chính như sau:

• Cung cầu thông tin: Bảng giá hợp đồng tương lai cung cấp thông tin về giá cả và biến động giá cả của tài sản cơ bản trong tương lai, giúp nhà đầu tư và các bên liên quan đánh giá được sự cung cầu trên thị trường.

• Quyết định giao dịch: Thông tin từ bảng giá giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch, đặt lệnh mua/bán hợp đồng tương lai dựa trên sự phân tích kỹ thuật và cơ bản của thị trường.

• Đánh giá rủi ro: Bằng cách theo dõi bảng giá, nhà đầu tư có thể đánh giá rủi ro và xác định chiến lược bảo vệ hoặc đầu cơ phù hợp với tình hình thị trường.

• Xác định xu hướng: Bảng giá hợp đồng tương lai giúp nhà đầu tư xác định xu hướng thị trường và điều chỉnh chiến lược đầu tư của họ dựa trên thông tin này.

• Tạo đà cho thị trường: Bảng giá hợp đồng tương lai có thể tạo đà cho thị trường bằng cách thể hiện sự phản ứng của thị trường đối với các sự kiện và yếu tố ảnh hưởng.

• Minh bạch và trung thực: Bảng giá cung cấp thông tin minh bạch và trung thực về giá cả và thị trường, giúp tạo ra một môi trường giao dịch công bằng và minh bạch cho nhà đầu tư.

Tóm lại, bảng giá hợp đồng tương lai không chỉ là một công cụ theo dõi giá cả mà còn là nguồn thông tin quan trọng giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư và quản lý rủi ro hiệu quả trên thị trường tài chính.

Giao dịch hợp đồng tương lai và một số điểm quan trọng

Giao dịch hợp đồng tương lai là một loại hình giao dịch tài chính mà người mua và người bán đồng ý trao đổi một tài sản cụ thể vào một thời điểm tương lai với một giá cố định. Hợp đồng tương lai là một thỏa thuận chuẩn mực được giao dịch trên các sàn giao dịch tương lai.

Một số điểm quan trọng về giao dịch hợp đồng tương lai mà nhà đầu tư cần biết khi giao dịch đầu tư: 

• Thỏa thuận tương lai: Trong giao dịch hợp đồng tương lai, người mua và người bán đồng ý trao đổi một tài sản (như hàng hóa, tiền tệ, chứng khoán, lãi suất, v.v.) vào một thời điểm trong tương lai với một giá cố định.

• Mục đích của giao dịch: Giao dịch hợp đồng tương lai thường được sử dụng để bảo vệ khỏi rủi ro giá cả hoặc để đầu cơ trên biến động giá cả của tài sản cơ bản.

• Giá cả và điều kiện: Giá cả và các điều kiện của hợp đồng tương lai được xác định trước theo các quy định của sàn giao dịch tương lai và được thực hiện theo các quy tắc chuẩn mực.

• Khối lượng và ngày quy định: Hợp đồng tương lai cũng xác định khối lượng cụ thể của tài sản và ngày quy định trao đổi tài sản đó.

• Lợi ích của giao dịch: Giao dịch hợp đồng tương lai giúp giảm rủi ro giá cả cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư, cũng như cung cấp cơ hội đầu cơ và tạo thanh khoản cho thị trường tài chính.

Giao dịch hợp đồng tương lai là một công cụ quan trọng trong việc quản lý rủi ro và đầu tư trên thị trường tài chính, đồng thời cũng tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư để tận dụng biến động giá cả và tạo ra lợi nhuận.

Đặc điểm của hợp đồng tương lai ở Việt Nam

Trong lĩnh vực tài chính ở Việt Nam, hợp đồng tương lai là một công cụ quan trọng được sử dụng trên Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HOSE) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) để giao dịch các loại tài sản như chứng khoán, chỉ số chứng khoán, hàng hóa, lãi suất và ngoại tệ theo mô hình giao dịch tương lai.

Một số điểm quan trọng cần chú ý về hợp đồng tương lai ở Việt Nam:

• Sàn giao dịch: Ở Việt Nam, giao dịch hợp đồng tương lai được thực hiện trên HOSE và HNX. Các công ty môi giới chứng khoán được cấp phép làm đại lý giao dịch hợp đồng tương lai.

• Loại tài sản: Hợp đồng tương lai ở Việt Nam có thể bao gồm chứng khoán cụ thể, chỉ số chứng khoán (ví dụ như VN30, VN-Index), hàng hoá (như vàng, dầu thô), lãi suất hoặc ngoại tệ.

• Quy tắc giao dịch: Giao dịch hợp đồng tương lai ở Việt Nam tuân thủ các quy tắc và điều lệ do Sở Giao dịch Chứng khoán quy định để đảm bảo tính minh bạch và công bằng.

• Mục đích giao dịch: Nhà đầu tư ở Việt Nam thường sử dụng hợp đồng tương lai để bảo vệ khỏi rủi ro giá cả hoặc để đầu cơ trên biến động giá cả của tài sản cơ bản.

• Pháp lý: Các hoạt động giao dịch hợp đồng tương lai ở Việt Nam được quản lý và giám sát chặt chẽ bởi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các cơ quan quản lý, đảm bảo hoạt động giao dịch diễn ra đúng quy định.

Hợp đồng tương lai ở Việt Nam có vai trò quan trọng trong việc phát triển thị trường tài chính và cung cấp cho nhà đầu tư các công cụ quản lý rủi ro cũng như đầu tư hiệu quả trên thị trường chứng khoán. 

Một số đặc điểm cần chú ý về hợp đồng tương lai ở Việt Nam

Ví dụ về hợp đồng tương lai

Một số ví dụ tham khảo về hợp đồng tương lai dành cho các nhà đầu tư chứng khoán dài hạn: 

Hợp đồng tương lai dầu thô

• Tài sản cơ sở: Dầu thô (một loại hàng hóa)

• Ví dụ: Một nhà máy sản xuất nhựa dự báo giá dầu sẽ tăng trong quý tới. Để bảo vệ chi phí sản xuất, nhà máy này quyết định mua một lượng lớn hợp đồng tương lai dầu thô với giá hiện tại. Nếu giá dầu thực sự tăng như dự đoán, nhà máy có thể mua dầu thô với giá đã thỏa thuận trước đó, tránh bị ảnh hưởng bởi sự biến động giá trên thị trường.

Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán

• Tài sản cơ sở: Một chỉ số chứng khoán (ví dụ: VN30)

• Ví dụ: Một nhà đầu tư tin rằng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tăng trưởng mạnh trong thời gian tới. Họ quyết định mua hợp đồng tương lai chỉ số VN30 với hy vọng bán ra khi chỉ số tăng để kiếm lợi nhuận.

Hợp đồng tương lai ngoại hối

• Tài sản cơ sở: Một cặp tiền tệ (ví dụ: USD/VND)

• Ví dụ: Một doanh nghiệp xuất khẩu dự kiến sẽ nhận được một khoản tiền thanh toán bằng USD trong tương lai. Để bảo vệ trước rủi ro tỷ giá, doanh nghiệp này có thể bán hợp đồng tương lai USD/VND. Nếu đồng USD giảm giá so với đồng Việt Nam, doanh nghiệp vẫn sẽ nhận được số tiền VND tương ứng với số tiền USD đã thỏa thuận trước đó.

Hợp đồng tương lai vàng

• Tài sản cơ sở: Vàng (một loại kim loại quý)

• Ví dụ: Một nhà đầu tư lo ngại về lạm phát và muốn bảo vệ giá trị tài sản của mình. Họ quyết định mua hợp đồng tương lai vàng với hy vọng giá vàng sẽ tăng trong tương lai.

Các ví dụ trên cho thấy hợp đồng tương lai có thể được sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau, bao gồm:

• Bảo vệ giá: Giúp các doanh nghiệp và nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro do biến động giá cả thị trường.

• Đầu cơ: Tạo cơ hội kiếm lợi nhuận từ sự biến động của giá cả.

• Tạo thanh khoản: Tăng tính thanh khoản cho thị trường.

Một số ví dụ minh họa về hợp đồng tương lai

Ưu điểm của hợp đồng tương lai

• Bảo vệ rủi ro: Hợp đồng tương lai cho phép nhà đầu tư bảo vệ khỏi rủi ro giá cả của tài sản cơ bản, giúp giảm thiểu những biến động không lường trước trên thị trường.

• Đầu cơ và lợi nhuận : Nhà đầu tư có thể sử dụng hợp đồng tương lai để đầu cơ trên biến động giá cả của tài sản cơ bản và có cơ hội kiếm lợi nhuận từ sự biến động này.

• Thanh khoản cao: Thị trường hợp đồng tương lai thường rất thanh khoản, giúp nhà đầu tư dễ dàng mua bán hợp đồng tương lai theo nhu cầu và điều chỉnh vị thế đầu tư của mình.

• Đòn bẩy tài chính: Hợp đồng tương lai thường yêu cầu một phần trước (margin) thấp so với giá trị thực tế của hợp đồng, giúp nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính để tăng lợi nhuận.

• Giảm chi phí giao dịch: Giao dịch hợp đồng tương lai thường ít tốn kém hơn so với giao dịch trực tiếp tài sản cơ bản.

Nhược điểm của hợp đồng tương lai

• Rủi ro tài chính: Việc sử dụng đòn bẩy tài chính trong giao dịch hợp đồng tương lai cũng mang theo rủi ro tài chính cao, có thể dẫn đến mất mát lớn nếu thị trường di chuyển ngược hướng.

• Khả năng mất mát toàn bộ Margin: Nếu thị trường di chuyển một cách không lường trước, nhà đầu tư có thể mất toàn bộ margin đã đầu tư vào hợp đồng tương lai.

• Yêu cầu kiến thức và kĩ năng cao: Đầu tư vào hợp đồng tương lai đòi hỏi kiến thức và kỹ năng chuyên sâu về thị trường tài chính, rủi ro và chiến lược đầu tư.

• Biến động giá cả lớn: Thị trường hợp đồng tương lai có thể trở nên rất biến động, đòi hỏi sự quan sát và điều chỉnh thường xuyên.

• Thị trường phi chính thống: Một số thị trường hợp đồng tương lai có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố phi chính thống hoặc thị trường đen.

Hợp đồng tương lai vĩnh cửu là gì?

Hợp đồng tương lai vĩnh cửu là một loại hợp đồng tương lai mà không có ngày đáo hạn cố định. Điều này có nghĩa là hợp đồng này có thể được giữ mãi mãi cho đến khi bên mua hoặc bên bán quyết định đóng hoặc chuyển nhượng nó.

Một số đặc điểm nhận biết của hợp đồng tương lai vĩnh gồm:

• Không có ngày đáo hạn: Hợp đồng này không có ngày kết thúc cụ thể, cho phép nhà đầu tư giữ vị thế mãi mãi nếu họ muốn.

• Thanh khoản linh hoạt: Do không có ngày đáo hạn, hợp đồng tương lai vĩnh cửu thường có thanh khoản cao và dễ dàng mua bán bất kỳ lúc nào.

• Đòn bẩy tài chính: Như các hợp đồng tương lai khác, hợp đồng tương lai vĩnh cửu cũng cho phép sử dụng đòn bẩy tài chính để tăng khả năng sinh lời nhưng cũng tăng rủi ro.

• Rủi ro vô hạn: Do không có ngày đáo hạn, rủi ro của hợp đồng tương lai vĩnh cửu cũng là vô hạn, khiến cho việc quản lý rủi ro trở nên quan trọng hơn.

• Thích hợp cho đầu cơ và bảo vệ: Hợp đồng này thích hợp cho nhà đầu tư muốn đầu cơ trên biến động giá cả hoặc sử dụng để bảo vệ tài sản khỏi rủi ro giá cả.

Khái niệm và đặc điểm về hợp đồng tương lai vĩnh cửu

Tổng kết

Hợp đồng tương lai là một công cụ tài chính phái sinh linh hoạt, cho phép nhà đầu tư giao dịch trên nhiều loại tài sản khác nhau như chứng khoán, hàng hóa, ngoại tệ... Bảng giá hợp đồng tương lai phản ánh sự biến động của thị trường và là cơ sở để nhà đầu tư đưa ra quyết định mua bán.

Hợp đồng tương lai ở Việt Nam đang ngày càng đa dạng, từ hợp đồng tương lai chỉ số đến hợp đồng tương lai hàng hóa. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần thận trọng lựa chọn loại hợp đồng phù hợp với khả năng tài chính và mục tiêu. Ngoài ra, nhà đầu tư có thể tham khảo kiến thức đầu tư từ https://hva.vn/, đồng thời nên cập nhật thông tin và tuân thủ các quy định của pháp luật để bảo vệ quyền lợi của mình.