Cách lập kế hoạch tài chính cá nhân đơn giản cho người mới

Lập kế hoạch tài chính cá nhân giúp thu chi hợp lý, đạt được mục tiêu tài chính đã đề ra. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách lập một kế hoạch tài chính cá nhân.

I/ Lập kế hoạch tài chính cá nhân là gì?

Lập kế hoạch tài chính cá nhân là quá trình xác định, sắp xếp và quản lý các nguồn lực tài chính cá nhân sao cho phù hợp với mục tiêu tài chính của bạn trong ngắn hạn và dài hạn. Nó bao gồm việc lập một kế hoạch quản lý tài chính chi tiết từ việc theo dõi thu nhập, chi tiêu cho đến quản lý danh mục đầu tư và các khoản nợ nần một cách hiệu quả.

Lập kế hoạch tài chính cá nhân giúp bạn kiểm soát chi tiêu và tiết kiệm hiệu quả

Lập kế hoạch quản lý tài chính cá nhân ngay từ đầu sẽ giúp bạn hình thành thói quen tốt, tránh rơi vào bẫy nợ hoặc chi tiêu vượt khả năng. Nó cũng mang lại cảm giác an tâm vì bạn có thể dễ dàng điều chỉnh kế hoạch tài chính khi có biến động về thu nhập hoặc chi phí. 

II/ Các bước lập kế hoạch tài chính cá nhân cơ bản dành cho người mới

Việc lập kế hoạch tài chính cá nhân đòi hỏi bạn phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ theo một quy trình cụ thể. Dưới đây là các bước cơ bản giúp bạn dễ dàng lập một kế hoạch tài chính cá nhân, phù hợp với cả những người mới bắt đầu

1. Xác định mục tiêu tài chính ngắn hạn và dài hạn

• Mục tiêu ngắn hạn có thể là những khoản chi tiêu trong vài tháng đến 1-2 năm như mua sắm, đi du lịch, trả nợ thẻ tín dụng. 

• Mục tiêu dài hạn thường liên quan tới những khoản chi phí lớn hơn ví dụ như mua nhà, để dành cho việc giáo dục và nuôi dạy con cái hoặc lập quỹ hưu trí trong tương lai. 

Với một bảng kế hoạch tài chính cá nhân chi tiết, bạn sẽ dễ dàng nhận diện các cơ hội tiết kiệm, giảm nợ và tối ưu hóa nguồn thu nhập của mình. 

Khi bạn hiểu rõ mình cần đạt được điều gì, bạn có thể điều chỉnh thu nhập và chi tiêu phù hợp với từng mục tiêu. Điều quan trọng là hãy đảm bảo mục tiêu của bạn cụ thể, đo lường được và có thời hạn. 

2. Lập bảng kế hoạch tài chính cá nhân cụ thể

Việc lập một bảng kế hoạch tài chính cá nhân giúp bạn theo dõi được dòng tiền, thu nhập và các khoản chi tiêu 1 cách có hệ thống. Bảng kế hoạch này nên bao gồm:

• Thu nhập hàng tháng: Bao gồm lương, các khoản thưởng và thu nhập khác. 

• Chi tiêu cố định: Tiền thuê nhà, hoá đơn điện nước, tiền dùng cho thực phẩm ăn uống hàng ngày

• Chi tiêu biến đổi: Chi phí dùng cho vui chơi, giải trí hoặc mua sắm. 

Ví dụ về lập kế hoạch tài chính cá nhân cụ thể như sau:

Nếu thu nhập hàng tháng của bạn là 20 triệu đồng, bạn có thể phân chia như sau:

• 50% cho nhu cầu thiết yếu: 10 triệu đồng

• 30% cho tiết kiệm: 6 triệu đồng

• 20% cho giải trí và các hoạt động cá nhân: 4 triệu đồng

Sử dụng phương pháp 50/30/20 giúp bạn có cái nhìn tổng quát hơn về tài chính của mình, tránh việc chi tiêu mất kiểm soát. 

3. Phân tích thu nhập và chi tiêu hiện tại

Trước khi lập kế hoạch quản lý tài chính cá nhân, bạn cần phân tích rõ ràng tình hình tài chính hiện tại. Hãy xem xét nguồn thu nhập của mình tư đâu và bạn đang chi tiêu cho những mục nào. Ghi chép lại tất cả các khoản chi phí từ những khoản lớn như tiền nhà đến những khoản nhỏ như cà phê hay xăng xe. 

Việc theo dõi thu nhập và chi tiêu hàng tháng giúp bạn có được thói quen chi tiêu hợp lý, nhận ra những khoản tiêu pha không cần thiết và tìm cách cắt giảm chúng, từ đó tạo điều kiện để tiết kiệm nhiều hơn hoặc đầu tư vào những mục tiêu quan trọng hơn. 

4. Lập kế hoạch quản lý tài chính cá nhân hiệu quả 

Để lập kế hoạch quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, bạn cần hiểu rõ các nguyên tắc quản lý tài chính cơ bản và áp dụng chúng 1 cách linh hoạt.

Khi đã phân tích xong tình hình tài chính, bạn cần lập kế hoạch quản lý tài chính cá nhân một cách tối ưu, điều này bao gồm:

Thiết lập quỹ khẩn cấp để đảm bảo bạn có đủ tiền dự phòng cho các tình huống bất ngờ

Quản lý nợ và khoản vay một cách thông minh: Nếu bạn có các khoản vay, hãy đưa vào bảng kế hoạch các khoản chi trả hàng tháng cho nợ. 

Tạo thói quen tiết kiệm và đầu tư: Đặt mục tiêu tiết kiệm ít nhất 10-30% thu nhập hàng tháng để xây dựng nền tảng tài chính vững chắc. 

>>> Xem thêm bài viết: Top 5 kênh đầu tư tài chính cá nhân an toàn và uy tín năm 2024

Theo dõi và điều chỉnh kế hoạch tài chính cá nhân định kỳ: Sau khi lập kế hoạch tài chính cá nhân, việc theo dõi tiến độ và điều chỉnh kế hoạch là điều cần thiết để đảm bảo bạn đang đi đúng hướng. Theo đó bạn nên:

Theo dõi hàng tháng: Mỗi tháng, hãy so sánh thực tế chi tiêu với bảng kế hoạch tài chính cá nhân đã lập. Nếu có sự chênh lệch hãy điều chỉnh lại để phù hợp với tình hình chi tiêu thực tế. 

Điều chỉnh khi có thay đổi về thu nhập: Nếu thu nhập tăng hoặc giảm đột ngột, hãy điều chỉnh ngân sách, ưu tiên mục tiêu và chi tiêu phù hợp với khả năng mới. 

Ví dụ lập kế hoạch tài chính cá nhân sau khi bạn tăng thu nhập: Bạn vừa được tăng lương từ 15 triệu đến 20 triệu đồng, thay vì nâng mức chi tiêu, hãy giữ nguyên các khoản chi cơ bản và tăng phần dành cho tiết kiệm hoặc đầu tư từ 3 triệu đồng đến 6 triệu đồng mỗi tháng. Điều này giúp bạn gia tăng tài sản một cách hiệu quả mà vẫn đảm bảo không ảnh hưởng gì đến thói quen sống trước nay. 

III/ Hướng dẫn cách lập một kế hoạch tài chính cá nhân chi tiết: 

Dưới đây là ví dụ cụ thể về cách lập kế hoạch tài chính cá nhân dành cho một nhân viên văn phòng có thu nhập 20 triệu đồng/tháng và không có thêm nguồn thu nhập nào khác.

Hãy bắt đầu lập kế hoạch tài chính cá nhân ngay hôm nay để xây dựng tương lai tài chính vững chắc

Để lập một kế hoạch tài chính cá nhân cho nữ nhân viên văn phòng này, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

1. Xác định mục tiêu tài chính:

• Mục tiêu ngắn hạn ( từ 1-3 năm):

Tiết kiệm cho các khoản dự phòng hoặc mua sắm đồ dùng cá nhân. Ví dụ mua laptop, điện thoại mới

Dự phòng cho các chuyến du lịch, trải nghiệm cá nhân

• Mục tiêu dài hạn ( từ 3-5 năm)

Tích lũy mua nhà hoặc trả góp

Tạo quỹ hưu trí hoặc quỹ giáo dục cho con cái

2. Đánh giá thu nhập và chi tiêu:

Với thu nhập hàng tháng 20 triệu đồng, kế hoạch phân bổ chi tiêu sẽ theo nguyên tắc 50/30/20

• 50% dùng cho chi tiêu thiết yếu ( 10 triệu đồng)

1. Tiền nhà/ trọ: 4-5 triệu đồng

2. Tiền ăn uống: 3 triệu đồng ( khoảng 100.000 VNĐ/ngày)

3. Điện nước, internet, điện thoại: 1 triệu đồng

4. Di chuyển ( xăng xe, gửi xe): 1 triệu đồng

• 30% chi tiêu cá nhân và giải trí ( 6 triệu đồng)

1. Mua sắm cá nhân 2 triệu đồng

2. Giải trí, du lịch, ăn uống ngoài: 3 triệu đồng

3. Dự phòng khác: 1 triệu đồng ( sự kiện xã hội, bạn bè)

• 20% tiết kiệm và đầu tư ( 4 triệu đồng):

1. Tiết kiệm cố định: 2 triệu/ tháng vào quỹ khẩn cấp

2. Đầu tư: 2 triệu/ tháng để mua chứng khoán hoặc tham gia quỹ mở có mức rủi ro thấp

3. Lập bảng kế hoạch tài chính cá nhân chi tiết:

3.1 Chi tiêu thiết yếu ( 10 triệu đồng) 

• Nếu thuê trọ hãy cố gắng chọn phòng có giá từ 4-5 triệu đồng. Tìm khu vực thuận tiện cho việc di chuyển để tiết kiệm chi phí đi lại. 

• Ăn uống: Duy trì mức chi phí 3 triệu đồng, bao gồm nấu ăn tại nhà và ăn ngoài hợp lý

• Hoá đơn cố định như điện, nước, internet và các dịch vụ điện thoại nên giữ mức chi tiêu khoảng 1 triệu đồng. 

3.2 Chi tiêu cá nhân và giải trí ( 6 triệu đồng)

• Mua sắm cá nhân: Hạn chế mua sắm tuỳ hứng, tập trung vào các vật dụng cần thiết như quần áo hoặc đồ dùng cá nhân. 

• Giải trí: Bạn có thể dành khoảng 3 triệu đồng để thỉnh thoảng đi ăn ngoài, xem phim hoặc đi du lịch, Lập kế hoạch trước cho những hoạt động này để không vượt quá ngân sách chi tiêu. 

3.3 Tiết kiệm và đầu tư ( 4 triệu đồng)

• Quỹ dự phòng: Mỗi tháng dành 2 triệu đồng cho vào quỹ tiết kiệm dự phòng cho các tình huống khẩn cấp. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một quỹ dự phòng tương đương 3-6 tháng thu nhập ( từ 60 triệu- 120 triệu đồng)

• Đầu tư: Sử dụng 2 triệu đồng còn lại để tham gia đầu tư an toàn như mua chứng khoán blue-chip, quỹ mở hoặc gửi tiết kiệm có lãi suất cao hơn tài khoản tiết kiệm thông thường. 

4. Lập quỹ dự phòng khẩn cấp

Trong khoảng 2-3 năm nếu bạn duy trì việc tiết kiệm 2 triệu đồng mỗi tháng, quỹ dự phòng khẩn cấp sẽ đạt 60-72 triệu đồng, đủ để dự phòng cho các tình huống bất ngờ như thất nghiệp, bệnh tật hay sửa chữa đồ đạc. 

5. Xác định kế hoạch dài hạn

Sau khi ổn định quỹ dự phòng, bạn có thể nâng mức đầu tư hàng tháng từ 2 triệu lên 3 triệu đồng để tích luỹ tài sản và hưởng lợi từ sự tăng trưởng dài hạn của các kênh đầu tư như cổ phiếu, trái phiếu hoặc quỹ hưu trí tự nguyện. 

Nói tóm lại, trên đây là bản kế hoạch tài chính cá nhân chi tiết mà chúng tôi lập ra cho một nhân viên văn phòng có mức lương cố định 20 triệu/ tháng quản lý tốt chi tiêu của mình, đảm bảo được có thể tiết kiệm cũng như đầu tư hợp lý, đảm bảo tương lai tài chính an toàn và bền vững.

Một kế hoạch tài chính cá nhân chi tiết và rõ ràng sẽ giúp bạn kiểm soát được chi tiêu, tiết kiệm và đầu tư hợp lý tạo ra nền tảng vững chắc cho tương lai tài chính. Hãy bắt đầu ngay hôm nay để kiểm soát tốt hơn dòng tiền của mình và hiện thực hóa những mục tiêu dài hạn. Nếu bạn cần sự hỗ trợ chi tiết hơn, https://hva.vn/ chúng tôi luôn sẵn sàng giúp bạn lập kế hoạch tài chính cá nhân sao cho phù hợp và hiệu quả nhất.